تالار رودکی میزبان گرامی‌داشت ثبت ردیف موسیقی دستگاهی ایران در میراث جهانی

آئین گرامی‌داشت ثبت ردیف موسیقی دستگاهی ایران در میراث جهانی عصر روز سه‌شنبه ۲۴ مهر در تالار رودکی برگزار شد.

برگزاری این آئین با همکاری دانشکده موسیقی دانشگاه هنر تهران و بنیاد فرهنگی هنری رودکی بود. حسن فرطوسی دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو، محمد اله‌یاری فومنی مدیر عامل بنیاد رودکی، بابک خضرائی رئیس دانشکده موسیقی دانشگاه هنر، مهدی آذرسینا، مظفر شفیعی، هومان اسعدی، ساسان فاطمی، مینا افتاده، محمدعلی مرآتی، علیرضا میرعلی‌نقی و دیگر موسیقیدانان و دانشگاهیان در این مراسم حضور داشتند.
حسن فرطوسی دبیر کل کمیسیون ملی در این رویداد ضمن ارائه توضیحاتی درخصوص موسیقی دستگاهی ایران گفت: ردیف موسیقی دستگاهی ایران ارمغان فرهنگ ایرانی به فرهنگ بشری است و ثبت آن به عنوان یک میراث فرهنگی ومعنوی در یونسکو علاوه بر معرفی آن در سطح جهانی، به این معناست که جهانیان بر خود را فرض می‌دانند که آن را پاس بدارند. این موضوع افزون بر آنکه سهم و تاثیر فرهنگ ایرانی را در جهان نشان می‌دهد اسباب تعامل بیشتر با فرهنگهای دیگر فراهم می‌آورد و جایگاه فرهنگی ایران را در جهان ارتقا می‌بخشد.


فرطوسی ادامه داد: کمیسیون ملی یونسکو ایران ، بسیار مفتخر است که به همت کمیته موسیقی یونسکو که بیش از ۱۴ سال پیش تشکیل شد و چهره های نامدار موسیقی در آن بسیار یاریگر بودند ، دستگاه‌ها ، آوازها ، نغمه‌ها و گوشه‌ها در قالب ردیف‌های موسیقی سنتی ایران در سال ۲۰۰۹ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسید اما نکته حائز اهمیت ان است که ثبت یک اثر وافی به مقصود نیست ، بلکه از نظرگاه یونسکو‌ فعالیت های ترویجی و آموزشی این هنر نیاکانی بسیار مهم و حیاتی است.

دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در پایان گفت: امیدوارم این گنجینه ماندگار که در طول قرن ها به ما رسیده، به همت شما اصحاب هنر ماندگار موسیقی، بیش از پیش پاسداری و حفاظت شود و به نسل های بعدی سپرده شود.


در ادامه این رویداد، گروه‌ها و هنرمندان موسیقی به اجرای قطعاتی در ردیف‌های متنوع موسیقی دستگاهی ایران پرداختند.

در اولین بخش گروه موسیقی رِنگ اصول متشکل از مهدی درویش‌وند (نوازنده سنتور و سرپرست گروه)، شمیم امانی (کمانچه)، مهدی شیرپوری (تار)، امیرحسین اسفندیاری (عود) و سینا ابراهیمی (تمبک) قطعاتی را نواخت.


سپس بابک راحتی با نوازندگی سه‌تار از روی نت‌نویسی مهدی‌قلی هدایت روایت موسیقایی منتظم‌‌الحکما را در دستگاه بیات ترک با ساز قلندر (ساز دست منتظم‌الحکما) اجرا کرد.
سخنرانی هومان اسعدی درباره ردیف موسیقی و ثبت آن بخش بعدی این رویداد بود.


برنامه با تارنوازی امیرحسین صالح کریمی در ابوعطا از ردیف آقا حسین‌قلی ادامه پیدا کرد و پس از آن عارف شاهدنواز، نوازنده سنتور بخش‌هایی از دستگاه سه‌گاه ردیف حبیب سماعی به روایت طلیعه کامران را اجرا کرد.
بخشی از ردیف مرتضی نی‌داود را نیز امیرعلی صمدانی در دستگاه راست‌پنج‌گاه با سازِ تار نواخت.


“روایتی از آذربایجان” بخش بعدی برنامه بود که با نوازندگی کمانچه حسین توحیدوند به روایت‌ اکرم ممدلی اجرا شد. این اجرا شامل بخش‌های بیات شیراز، اصفهانک و نشیب و فراز بود.
در ادامه تارا اله‌وردی درباره اسماعیل قهرمانی صحبت و بخش‌هایی از نواخته‌های او را پخش کرد.

پس از این سخنرانی، سما محمودی نوازنده تار، بخش دلکش از ردیف علی اکبر شهنازی را نواخت؛ شمیم امانی نوازنده کمانچه نیز بخش مخالف سه‌گاه در ردیف ویلن ابوالحسن صبا را اجرا کرد و پس از او صدف زنگنه، بخش‌های همایون و بیداد از ردیف میرزا عبدالله به روایت برومند را با قانون نواخت.
بابک خضرائی در ادامه در خصوص مشقِ ردیف سخنرانی کرد.


اجرای بخش‌هایی از دستگاه چهارگاه از ردیف علی تجویدی توسط بهرنگ آزاده نوازنده ویلن ادامه‌بخش برنامه بود.


این رویداد با اجرای مثنوی‌خوانی در آواز اصفهان به روایت حسن کسایی با آواز مظفر شفیعی و نوازندگی نی زمان خیری پایان یافت.