تالار وحدت
تالار وحدت یکی از مجهزترین و بزرگ‌ترین تالارهای اپرا موسیقی و تئاتر ایران است که توسط یوگینا آفتاندلیانس براساس نمونه اپراهال وین طی مدت ۱۰ سال ساخته و به نام شاعر و نوازنده ایرانی، ابوعبدالله رودکی، در سال ۱۳۴۶ افتتاح شد. ساخت تالار وحدت در خیابان استاد شهریار (دکتر ارفع سابق) در سال ۱۳۳۶ آغاز و پس از ۱۰ سال با بهترین طراحی داخلی و تجهیزات بی‌نظیر ماشینری نوری و صدا، بهره‌برداری در آبان ماه ۱۳۴۶ افتتاح شد.
ساختمان بنیاد رودکی متشکل از دو سالن اجرا به نام‌های تالار رودکی و سالن کوچک است که بعد از انقلاب اسلامی ایران، تالار بزرگ‌تر را هم زمان با هفته وحدت و جشن میلاد پیامبر گرامی اسلام به تالار وحدت و تالار کوچک‌تر را به تالار رودکی تغییر نام دادند. پس از انقلاب اسلامی در این دو تالار بیشتر برنامه‌های موسیقی و نمایش اجرا می‌شود.
زیر بنای تالار وحدت بالغ بر ۱۵۰۰۰ مترمربع است و مساحت کل ساختمان در ۷ طبقه و زیرزمین‌ها به۲۱۰۰۰ متر مربع می‌رسد. این تالار شامل یک سالن هم کف و سه طبقه بالکن به صورت نعل اسبی است که در مجموع گنجایش ۷۴۰ تماشاگر را دارد. این ساختمان دارای دو زیرزمین محل استقرار الکترموتورهای صحنه و ماگنت نور و پاورهای مربوطه تالار کنسرت، شامل صحنه و سالن تماشاگران در طبقه هم کف و ساختمان اداری است.
صحنه تالار وحدت
آوانسن
آوانسن یا صحنه‌ی پیش آمده، با ارتفاع استاندارد ۸۰ سانتی‌متر و قوس اصلی به شعاع ۱۵ متر و دهانه ورودی رینه‌ها شکاف‌های نورپردازی چپ و راست آوانسن ۱۰/۱۴ متر عرض دارد.
عمق آوانسن ۹۰/۳ متر در مرکز قوس تا ابتدای سن اصلی بر روی آن سن ارکستر با ۸۰/۱۲ متر طول، ۳ متر عمق در کناره‌ها و ۴ متر عمق در مرکز قوس، قرار دارد. سن ارکستر جایگاه استقرار ارکسترهای بزرگ جهت اجرای اپرا، موسیقی و نمایش‌های موسیقیایی است که تا ارتفاع ۳۰/۲ به عمق زمین منتقل می‌شود. این ویژگی موجب می‌شود تا در صورت ضرورت، ارکستر و سازمان نوازندگان در حین اجرای برنامه‌ها دیده نشوند. سن ارکستر به وسیله سیستم‌های مکانیکی (چرخ دنده‌ها، الکتروموتورهای قدرتمند) و از طریق سیستم‌های الکترونیکی (ساخت آلمان) و توسط نیروهای متخصص گروه فنی ماشینری (تاسیسات صحنه) کنترل و هدایت می‌شود.
صحنه اصلی
سن اصلی تالار وحدت با عرض۱۲ متر و بیش از ۳۰/۱۰ متر عمق دارای ۳ سیستم سن متحرک است که با نام‌های پودیم یک (P1) و پودیم دو (P2) و پودیم سه (P3) شناخته می‌شوند. P1 و P2 با ابعاد مساوی ۱۲ در ۴ متر و P3 به ابعاد ۱۲ در ۳۰/۲ متر در مجموع سطحی به اندازه ۶/۱۲۳ متر مربع را شکل می دهند. هر سه پودیُم میتوانند به اندازه ی ۶۵/۱ متر به عمق زمین و ۶۰/۴ متر به سمت بالا حرکت کنند و P1 و P2 و P3 میتوانند تا ۳۰ درجه سطح شیب دار بسازند. استفاده از این ویژگی (سطح شیب دار) تنها یک بار و به صورت دستی (هندلی) و پیش از آغاز مونتاژ صحنه می‌تواند اتفاق افتد؛ و در این صورت امکان اجرای هیچ یک از عملیات ماشینری در کف وجود نخواهد داشت.
P1 و P2 هر یک ۴ متر مربع مساحت دارند همچنین یک آسانسور تک‌محوری (غیب کن) می‌تواند یک بازیگر یا یک شیء را با وزن حداکثر ۱۵۰ کیلگرم به عمق صحنه فرو برد و یا سوژه موردنظر را از زیر صحنه آشکار کند.
صحنه گردان
سیستم صحنه گردان (پشت سن اصلی) ۱۲متر عرض ۳۰/۱ متر عمق قرار دارد که سن گردان با قطر ۱۰ متر در مرکز این سن است. سن گردان می‌تواند با سرعت‌های متفاوت به چپ و راست بچرخد. صحنه اصلی سن گردان می‌تواند در مکان اصلی خود(پشت صحنه اصلی) و یا به جای سن اصلی قرار گیرد. صحنه گردان می‌تواند همزمان با حرکت به جای صحنه اصلی حول محور خود بچرخد.
سن گردان می‌تواند تا ابتدای P2 یا ابتدای P1 به جلو رانده شود.
اطراف سن گردان نیز به اندازه ۲ متر جایگاه شال‌بندی والان‌های عمودی و اختفای رفت‌وآمدهای بازیگران و عوامل دیگر است. در اطراف صحنه اصلی و صحنه گردان در سمت راست ۴ در و سمت چپ ۳ در قرار دارد که به اتاق‌های چهره‌پردازی و تعویض لباس‌ها و در سمت چپ به اتاق‌های فنی مرتبط می‌شود. در صورت نیاز می‌توان سن متحرک زیر سن گردان را بالا آورد تا فضای زیر سن پا یین‌تر از کف صحنه نباشد.
در قطر سن گردان می‌توان از دکورهای دو طرفه (دورویه) استفاده کرد. همزمان با اجرای تئاتر یا هر برنامه دیگر، چرخش صحنه یا تغییر دکور امکان خواهد داشت. بهترین استفاده از صحنه گردان مونتاژ دکورهای عظیم بر روی سن گردان و تعویض آن با دکورهای عظیم و مونتاژ شده دیگر بر روی واگن‌های چپ است که می‌تواند در زمانی کمتر از دو دقیقه اتفاق بیفتد.
سن جانبی (واگن‌ها)
در سمت چپ از نگاه تماشاگران دو سیستم واگن جانبی به صورت ریلی غلتنده و به ابعاد ۴ متر عرض، ۱۲ متر طول و ۳۳ سانتی متر ارتفاع وجود دارد. واگن‌ها میتوانند دکورهای بزرگی با وزن بیش از دو تن را تحمل
کنند و به داخل صحنه اصلی و به جای P1 و P2 منتقل کنند. در صورت جایگزینی با صحنه اصلی با انتقال به ۳۳- سانتی‌متر همکف، هم‌سطح سن اصلی خواهند شد. واگن‌های سن جانبی قادر هستند جداگانه یا با هم و با هر اندازه طول وارد صحنه اصلی شوند. اسکلت اصلی واگن‌ها فلزی و رویه آن چوب است.
کارگاه مونتاژ و تعمیرات
در کنار سن‌های جانبی، کارگاه مونتاژ و تعمیرات قرار دارد که از طریق در آهنی کشویی به ابعاد ۴ در ۵ متر و به صورت ریلی با فضای بیرونی جهت تخلیه و بارگیری دکورها ارتباط می‌یابد. دستگاه‌های برش عمودی و افقی و سیستم‌های چندکاره و نیز محل استقرار حداقل چند دکور نمایش در این قسمت وجود دارد. سکوها و پوِدس‌هایی با ابعاد متفاوت و ارتفاع‌های ۱۶، ۳۳، ۶۰، ۸۰، ۱۲۰ سانتی‌متر و به رنگ سیاه مات و پلکان‌های
متحرک با ارتفاع ۱۶ سانتی‌متر و اندازه‌های متفاوت ساخته شده است. این سازه‌ها در مونتاژ و ایجاد اختلاف سطوح دکورها بسیار کارآمد خواهد بود.
سیستم‌های بالا برند‌ه‌ها در ماشینری
تالار وحدت دارای دو پرده اصلی نمایش است؛ که با فاصله کمی از هم نصب شده‌اند. که در قاب‌های جانبی صحنه کاملاً پنهان می‌شود. پرده آبی سالن بصورت عمودی باز و بسته می‌شود و پرده زرد بصورت افقی. تالار وحدت دو سیستم پرده آهنی ضدحریق و کاملاً آکوستیک دارد. پرده آهنی اصلی که در دهانه صحنه (پرتال) قرار دارد سالن تماشاگران را از تمام صحنه جدا میکند و مانع نفوذ آتش از دو بخش جدا شده می‌شود. پرده‌های آهنی از لایه‌های مختلف آکوستیک و ایزولاسیون تشکیل شده و از عبور فرکانس‌های صوتی تا حد قابل توجهی به داخل سالن تماشاگران جلوگیری میکند. روی پرده آهنی نقش سیمرغ و زال طراحی و نقاشی شده است. اندازه پرده آهنی ۱۰ در ۱۳ متر بوده و به وسیله الکترو موتورهای قوی و وزنه تعادلی حرکت میکند.
پرده آهنی دوم در سمت چپ از نگاه تماشاگران واگن‌های جانبی، کارگاه دکور و صحنه اصلی تعبیه شده است. این پرده نیز تمامی کارایی پرده آهنی اصلی را دارد.
۲ سیستم بالا برنده برقی در سمت چپ و ۲ سیستم در سمت راست صحنه اصلی با نام‌های پانورامای ۱ و ۲ چپ و پانوراما ۱ و ۲ راست در راستای بالا برنده‌های جانبی پرده‌های پانوراما سفید یا سیاه و یا دکورهای جانبی قرار دارد. سیستم‌های بالا برنده در تالار وحدت جهت بالا بردن و اختفای دکورهای هوایی ساخته شده‌اند. بخشی از سیستم‌های بالا برنده برقی و برخی دستی تعادلی هستند. سیستم ماشینری بالابرنده‌های تالار وحدت دارای ۱۰ دستگاه بالابرنده برقی است که از ابتدای P1 تا انتهای P3 با فاصله حدود ۸۰ سانتی متر به ترتیب با نام‌های E1 تا E10 شناخته می‌شوند و هر یک دکوری به وزن ۱۵۰ کیلوگرم را میتوانند جابه‌جا کنند.
در فواصل بین این سیستم‌ها دو سیستم بالا برنده دستی تعادلی قرار دارند که به وسیله طناب‌های تعادلی در سمت راست صحنه اصلی از نگاه تماشاگران هدایت می‌شوند که تعداد آن‌ها ۲۲ تا است. دو سیستم (سیکیلوراما) پانوراما برقی در انتهای صحنه اصلی به صورت قوس‌دار در انتهای ساپورت‌ها جهت نمایش قرار دارند. سیستم بالا برنده‌های ماشینری توسط قرقره‌ها و بکسل‌های پنج گانه و لوله‌های ساپورت به سقف و استراکچر فلزی کروی صحنه با ارتفاع تقریبی۲۷ متر متصل و هدایت می‌شوند. این سیستم می‌تواند دکورهایی با ارتفاع ۱۵ متر را در سقف صحنه پنهان کند. تاج پروسینیوم (قاب صحنه/ پرتال – دهانه) که جایگاه بروکه )نورپردازی( در پشت آن قرار دارد، به صورت برقی از ارتفاع ۱ تا ۹.۱۵ متر را بر اساس دید تماشاگران لژ بالکن ۳ و ارتفاع دکورها شکل می دهد. یک سیستم پل نوری نیز در مرکز صحنه اصلی وجود
دارد و هالوژن‌ها (هالی گن) نورپردازی تخت پرده سیکیلوراما را از روبه‌روساپورت می‌کنند.
روی سیستم‌های بالابرنده برقی پروژکتورهای نورپردازی نیز نصب کرد. تعدادی سیستم بالا برنده تعادلی نیز روی سن گردان وجود دارد. این سیستم‌ها به علت محدودیت سقف بالای صحنه گردان نمی‌توانند دکورها یا پرده‌ها را پنهان کنند. روی سن‌های جانبی (واگن‌ها) نیز چند سیستم بالابرنده وجود دارد.
سمت چپ صحنه و در انتهای صحنه‌ی اصلی یک سیستم آسانسور جهت دسترسی به سیستم نورپردازی کالری‌ها و نیز هدایت سرویس الکتروموتورهای ماشینری وجود دارد.
سیستم ماشینری تالار وحدت نسبت به سال ساخت یکی از بهترین و مجهزترین سیستم‌ها در خاورمیانه وآسیاست.
سیستم نورپردازی
سیستم نور تالار وحدت ساخت شرکت ADB بلژیک و تحت لیسانس آلمان است. دارای ۱۲۰ مدار ۵/۲ کیلووات است که در قسمت‌های مختلف سالن تماشاگران و صحنه به وسیله کوبلینگ‌های مخصوص فلزی تقسیم شده است. میز نور تالار وحدت از نوع SDB tenor و حافظه دیجیتال ۵۱۲ ×DM دارای ۲۴ متر اصلی و مسترتایمر و فلاش و مونیتور مربوطه است که در کنار تمام سیستم گذشته نورپردازی از آغاز افتتاح تاکنون و در اتاق فرمان در انتهای سالن همکف تماشاگران قرار دارد. مدارهای نور تالار وحدت در قسمت‌های ساپورت منابع نورپردازی به ترتیب زیر مستقر و قابل بهره‌برداری هستند. توجه داشته باشید که از مدار ۱ تا ۱۲۰ دارای قدرت ۵ کیلووات و از ۱۲۰ تا ۲۴۰ دارای قدرت ۵/۲ کیلووات هستند.
۱- کوپل (Kuppel)
مدارهای ۱ تا ۸ در قسمت کوپل قرار دارند. پروژکتورهایی با مارک ADB2000w و VM205 و P.spot و با زاویه تابشی تقریبی تا صحنه (۴۷ درجه) در این قسمت وجود دارند. کوپل در مرکز سقف صحنه و در دهانه داخلی لوستر دایره‌ای سالن تماشاگران قرار دارد. نورهای این قسمت از دایره داخلی لوستر به سمت صحنه می‌تابند. افت انرژی تابشی با فاصله تقریبی ۱۷متر ۵ درصد و زاویه تابش در ابتدای آوانسن حدود ۶۵ درجه است.
۲- کابین (Kabine)
مدارهای ۹ الی ۲۲ در قسمت کابین قرار دارند.کابین، فضای ساپورت منابع نورپردازی با زاویه ۳۵ درجه نسبت به صحنه اصلی تالار، در مرکز انتهای سالن تماشاگران و قسمت فوقانی جایگاه ویژه را شامل می‌شود. فناوری مورد استفاده در این قسمت پروژکتورهای ADB و Robetojoliet با قدرت ۲۰۰۰ وات است.
۳ رینه راست و چپ (Rine R&L)
رینه‌های چپ و راست در دو سوی آوانسن و در چهار طبقه شکاف‌های موجود به صورت مورب و با زوایای متغیر ۲۵ الی ۸۰ درجه نسبت به مرکز صحنه طراحی شده است. شماره مدارهای رینه راست به ترتیب از طبقه اول تا چهارم ۳۰-۳۱-۳۲-۳۳-۳۴-۱۳۱-۱۳۲-۱۳۳-۱۳۴-۱۳۵-۱۳۶- ۱۳۷- ۱۳۸- ۱۳۹- هستند. رینه چپ از نگاه تماشاگران به ترتیب از شماره های ۲۵-۲۶- ۲۷-۲۸-۲۹- ۱۲۱ الی ۱۳۰ است. در رینه ها انواع پروژکتورهای ADB، ۲۰۰۰ وات و ۱۰۰۰ وات و نیز پروژکتورهای RΦV (رایش فوگل) و نیدرولت‌های ۵۰۰ و ۱۰۰۰ وات تعبیه شده‌اند.
نکته قابل ذکر در بحث تعداد و انواع پروژکتورها، افزایش و حتی تغییر انواع آن ها در بخش‌های است. قسمت‌های یاد شده تاکنون کابین، کوپل و رینه‌ها) در یک تقسیم‌بندی دوگانه در فضای سالن تماشاگران (F.OH) و بیرون از پرده‌ها قرار دارند. این تقسیم‌بندی به دلیل اجرای برنامه‌ها هم زمان با باز شدن پرده‌ها خواهد بود که در صورت نورپردازی همزمان نورهای قسمت F.OH به پرده‌ها برخورد نکنند. این سیستم تقسیم‌بندی در دستگاه‌های کنترل اولیه تالار وحدت وجود داشتند.
۴- بروکه (Brueke)
جایگاه بروکه در سه طبقه ۶ ردیف نصب منابع نوری در پشت تاج پرو سینیو م (پرتابل) قرار دارد که تا ارتفاع یک متری کف صحنه به پایین هدایت می‌شود و مدارهای ۱۴۱ الی ۱۷۴ در این بخش نورپردازی قرار دارند.
پروژکتورهای ADB و V&R با قدرت‌های ۲۰۰۰ وات و ۱۰۰۰ وات و نیز از نوع ; Fresnel – Pspot و Convex هستند. زوایای این منابع نوری بر اساسی ارتفاع پرتابل از ۵۰ تا ۹۰ درجه متغیرند.
۵- تورم‌ها (Turm)
تورم راست و چپ پشت دیواره‌های پروسینیوم در سه طبقه و با انواع پروژکتورهای ADB و V&R (رایش و فوگر) و نیز با قدرت‌های ۲۰۰۰ وات و ۱۰۰۰ وات طراحی شده‌اند. زوایای مورب و متغیر از ۳۰ درجه تا ۸۰ درجه چپ و راست تا مرکز صحنه از ویژگی‌های این نورها هستند. شماره مدارهای تورم راست از ۱۹۰ الی ۲۰۲ و نیز شماره ۵۳ است. شماره مدارهای تورم چپ هم از ۱۷۶ الی ۱۸۹ و نیز شماره ۵۴ است.
مهم‌ترین خصوصیت و شاخصه نورپردازی وحدت سهولت دسترسی به منابع نورپردازی و فضاهای وسیع و مناسب و نیز دسترسی آسان در حین تنظیم نور پروژکتورهاست. در تمام قسمت‌های جاسازی پروژکتورها جایگاه قاب فیلترهای رنگی با تنوع کامل وجود دارد. در سال ۱۳۷۵ سیستم و تعداد پروژکتورهای تالار وحدت افزایش یافته و پروژکتورهای P.spot و ۲۰۰۰ وات و ADB و PSpot و ۱۰۰۰ وات و ADB و نیز انواع هالی گن‌ها و ژوریترهای نه لامپی با قدرت ۴۵۰۰ وات با فناوری گذشته Robeto. Jolet برای تالار وحدت خریداری شد.
۶- فرزاتس (versatz)
مدارهای فرزاتس، روی کف صحنه در سمت چپ و راست جهت پروژکتورهای پایه‌ای زمینی و بر اساس ویژگی‌های هر نمایش طراحی شده‌اند. شماره مدارهای فرزاتس چپ و راست از ۷۷ تا ۹۴ است و به صورت موازی دوبل هم روی دیواره پروسینیوم دوم و هم روی کف صحنه چپ و راست بعد از پودیوم‌ها قرار دارند. زوایای پروژکتور های پایه‌ای روی کف صحنه بر اساس ارتفاع پایه ها از ۱۰ تا ۳۰ درجه متغیر است.
۷- فرزاتس گالری (Versatz Galery)
سیستم کت واک وسیع به عنوان گالری‌های چپ و راست دارای چند مدار نوری است که دسترسی به آن‌ها از طریق آسانسور صحنه امکان‌پذیر می‌شود.
۸- فرزاتس گالری عقب چپ و راست
این قسمت در پشت دیواره دوم پروسینیوم و در ابتدای قاب صحنه دوم و نیز ابتدای صحنه گردان قرار دارد. شماره مدارهای گالری عقب موازی با فرزاتس‌های کف صحنه و کف سن گردان نیز موازی با مدارهای فرزاتس‌های زمینی است.
۹- پل‌های نوری
پل نوری متحرک اول دارای ۵۰ مدار هالی گن (هالوژن) جهت نورهای رنگی پرده‌س کیلوراما از روبه‌رو طراحی شده است و مدارهای ۲۰۴ و ۲۰۵ نیز روی آن قرار دارند. پل نوری ثابت دوم در ابتدای دیواره دوم پروسینیوم و تاج دوم است که در بالای ابتدای صحنه گردان از سوی تماشاگران قرار دارد. مدارهای پل نوری دوم از ۲۰۷ تا۲۱۳ است. پل دوم در سال ۱۳۷۷ ساخته شده است.
۱۰- گالری عقب (پروژکسیون)
گالری عقب در دو طبقه شکل گرفته است. طبقه اول شامل تمامی پروژکتورهای مخصوص افکت‌ها و اسلایدهای نورپردازی (باران، برف، ابرهای متحرک، آتش و… و نیز اسلایدها) با شماره‌های ۱۱۷ تا ۱۲۰ و ۱۰۷ و ۱۰۸ و ۱۰۹ و ۱۱۰ است. در طبقه دوم، ۲۵ دستگاه هالی گن(فلات) با ۵ رنگ (سبز، فیروزه‌ای، آبی، قرمز و زرد) وظیفه نوردهی رنگی به پرده‌ی سیکیلوراما را از پشت به عهده دارند. شماره‌های ۱۱۲ تا ۱۱۶ شماره
مدارهای این پروژکتورهاست.
امکانات صوتی
تالار وحدت دارای یکی از بهترین و پیشرفته‌ترین سیستم های صوتی حال حاضر دنیاست که در تاریخ ۲۲ بهمن سال ۱۳۸۸ توسط شرکت ایرانی نصب توسط نماینده شرکت Meyer راه‌اندازی و کالیبره شد. دو خوشه اصلی صدای سالن را تأمین میکند و هر یک از آرایه‌ها شامل ۱۲ عدد بلنگو و ۲ عدد ساب بوفر تشکیل شده است. ۳۰۰۰۰ وات در آرایه‌ها به اضافه ۷۰۰۰ وات در ساب‌ها صدای سللن تامین میکند. برای پوشش نقاط کور که این خوشه‌های اصلی نمی‌توانند پوشش دهند. ۸ بلندگوی کوچک‌تر در بالکن‌ها و همچنین ۶ بلندگوی کوچک front full استفاده شده است. برای مانیتورینگ روی صحنه ۸ مانیتور شامل ۲ عدد ۱۲۷۵ وات و ۶ عدد ۵۵۰ وات استفاده می‌شود. تمام سیستم توسط دستگاه پردازشگر Galileo کنترل می‌شود.
اتاق فرمان دارای میکسر یاماها PM50 است که با داشتن ۴۸ خط ورودی، Stereo in 4 و Fartn 4 از بهترین میکرمایی Live به شمار می‌رود. ۲ دستگاه سی‌دی‌پلیر و ۲ دستگاه ریکوردر نیز در اتاق صوت مورد استفاده قرار می‌گیرد. تالار وحدت دارای بهترین و یکنواخت‌ترین صداها در سالن و بیشترین تتوع از بهترین میکروفون‌هاست.
امکانات تصویری
امکانات تصویری تالار وحدت نیز شامل امکان تصویر برداری با سه دوربین و پروجکشن‌ها و امکان پخش تصویر است تاکنون برنامه‌های متعددی را پوشش داده است. قابلیت پخش تصاویر از روی صحنه توسط پروژکتورهای XF345-XF330 و پخش تصاویر توسط دی‌وی‌دی پلیر وجود دارد.
البته تالار وحدت قابلیت پخش تصویر از بک صحنه انتهای سن گردان را هم دارد. همچنین امکانات تصویر برداری با استفاده از ۳ دوربین و سوئیچ هم زمان تصاویر نیز در تالار وحدت وجود دارد.
پرده‌های مورد استفاده پخش تصاویر یکی پرده سینماست که روی میله‌ی ۱ نصب می‌شود، پرده سیکلوی متحرک که قابلیت جابه‌جایی از میله ۱ تا ۱۰ را دارد و پرده نمایش انتهایی که اکثراً اوقات روی میله‌ی ۱۰ نصب است.
تصویر برداری با ۳ دوربین سونی بی آر سی ۳۰۰- پی تی زد و نصب در سالن و همچنین سوئیچ همزمان تصاویر توسط دستگاه انی کست صورت می‌گیرد.
این کابین دارای ده دستگاه تقویت کننده است که مجموعاً ۱۰۰۰ وات قدرت دارد و در مواقع لزوم برنامه‌های سخنرانی و دیگر گفتارها را به ۵ زبان ترجمه و از ۵۰ عدد گوشی بی سیم که مورد استفاده خارجیان قرار می‌گیرد، پخش میکند.
دستگاه الکترواکوستیک بر روی ۶ فرکانس مختلف کار میکند که ۱ فرکانس ورودی (زبان اصلی) و ۵ فرکانس خروجی (زبان‌های ترجمه شده) است.
شال‌های کناری صحنه تالار وحدت با طول ۱۲ متر همیشه در کناره صحنه‌ها آویخته است. این شال‌ها که می‌گویند، ضمن زیباتر کردن «کوچه» اصطلاحاً به آن‌ها صحنه و پوشاندن پشت صحنه تالار، برای ورود و خروج بازیگران به صحنه استفاده می‌شود.
صحنه مجهز به ۲ سیستم خبردهنده در مواقع حریق است: یکی سیستم ترموستات اتوماتیک که به محض این که حرارت از حد مجاز بالاتر رود به طور اتوماتیک اعلام خطر میکند و به تعداد ۷۰ عدد در نقاط مختلف نصب شده و دیگری سیستم دکمه‌های خبردهنده است که با فشار انگشت زنگ‌های خطر را به صدا درمی‌آورد. در اطراف صحنه، اتاق‌های مخصوص مهندسان صحنه، تک‌نوازها، گریم و قسمت‌های موردنیاز دیگر قرار دارد.
تالار اصلی وحدت
سالن اصلی شامل طبقه همکف و ۳ طبقه بالکن دارای ۲۰ کابین مخصوص در ۲ ضلع غربی و شرقی، جایگاه ویژه واقع در بالکن ۱ و یک جایگاه مخصوص واقع در بالکن دوم است که مجموعاً گنجایش بیش از ۷۰۰ تماشاگر را دارد. نمای بیرونی بالکن‌ها به شکل نیم دایره است که از داخل به سبک کنگره‌های هخامنشی گچ‌بری شده است. در همکف ۴ در ورودی از هر سمت سالن امکان ورود و خروج میهمانان را فراهم میکند.
این تالار مشتمل بر ۳ ردیف بالکن مخصوص تماشاچی است که جلوی هر یک به طور نیم دایره به سبک ایرانی گچ‌بری شده و ۶۳ چراغ دیواری کریستال در ۳ ردیف که هر ردیف در بدنه یکی از طبقات جای دارد، همراه با لوستر بزرگ سقف روشنایی تالار را تأمین میکند. درهای ورودی تالار در انحنای غربی و شرقی آن قرار دارد و در هر سو ۴ در وجود دارد.
جایگاه ارکستر در تالار وحدت به شکل نیم دایره که تحدب آن به طرف تماشاچیان است، در جنوب تالار و جلوی صحنه قرارگرفته و در مواقع لزوم و به هنگامی که ارکستر باید دیده نشوند کف آن تا ۵/۲ متر پایین می‌رود.
طراحی و تزیینات داخلی سالن به طرز زیبایی شامل سقف محدب لانه زنبوری است که در وسط، لوستر مدور بسیار بزرگی از کریستال با قطر ۷ متر وجود دارد که نور نامرئی آن را حفاظت میکند. این لوستر در ارتفاع ۱۹ متری و در مرکز سقف،زیبایی خاصی به سالن میدهد.
طبقات تالار وحدت
در طبقه اول تالار جایگاهی قرار دارد که دارای در و راهروی مخصوصی است که به تالار استراحت ختم می‌شود. تالار استراحت در قسمت شرقی بنا شده و راهرو و پلکان مخصوصی آن را با خارج مرتبط می‌سازد. پله‌ها از مرمر سیاه با نرده های برنزی است و دیوارها به سبک تخت جمشید گچ‌بری و آینه کاری شده است.
تالار استراحت به ابعاد ۵/۷ در ۱۰ متر است که دیوارها با پارچه زری با گلابتون اصل به رنگ سفید با نقش‌های ایرانی پوشیده شده است. چلچراغ بسیار زیبایی سقف را زینت میدهد.
دیوار جنوبی سرام کی و سقف تالار گچ بری و آینه کاری شده است که ۱۱ چلچراغ بزرگ نیز روشنایی تالار انتظار را تأمین میکند.
در طرفین جایگاه ۲ ردیف لژ مخصوص تماشاچیان قرار دارد که گنجایش ۱۶۲ تماشاچی را دارد. ۲ ردیف لژ طبقه سوم بالکن مجموعاً گنجایش ۴۳ و جایگاه ویژه نیز ظرفیت ۴۰ تماشاگر را دارد.
صحنه طبقات پشت صحنه
در پشت صحنه ۷ طبقه ساختمان وجود دارد که در طبقه سوم آن تالار رودکی به گنجایش ۲۰۰ نفر جهت تمرینات ارکستر سمفونیک و اجرای موسیقی بنا شده است. سایر طبقات مربوط به اتاق‌های مخصوص هنرمندان، دفاتر کار و قسمت‌های ضروری تالار است.
زیرزمین در ۲ طبقه، شامل اتاق استراحت ارکستر، مرکز تهویه مطبوع، شوفاژ، ترانسفورماتور، دستگاه‌های تقوبت کننده مغناطیسی جهت تنظیم نور پروژکتورها، تلفنخانه، موتورخانه صحنه، انبار و سایر محل‌های موردنیاز است.
طبقه هم کف تالار شامل درهای ورودی، تالار انتظار، رخت کن، توالت، پلکان ها، آسانسورها، گیشه‌های بلیت، کابین کنترل نور و صدا، تالار تماشاچیان، جایگاه ارکستر و صحنه است.
درهای ورودی به تعداد ۱۰ عدد در ضلع شمالی تالار به طرف خیابان ارفع قرار دارد. این درها تمام شیشه‌ای و دوبل است.
نمای خارجی تالار وحدت نیز با سنگ تراولتن و سنگ‌های الوان پوشیده شده است. دیوار جنوبی تالار انتظار طبقه هم کف که به شکل یک نیم دایره به عرض ۱۷ متر و ارتفاع ۴۰/۲ متر است به طرز بسیار زیبا و هنرمندانه‌ای با نقش‌های بدیع ایرانی سرامیک شده است.
ارتفاع تالار انتظار طبقه همکف ۷۵/۵ متر و سقف آن گچ‌بری و آیینه‌کاری شده و ۸ شاخه لوستر کریستال روشنایی تالار را تأمین می کنند. کف تالار با سنگ مرمر و راهروها و پلکان‌های دو طرف با قالی بافته شده، مفروش شده است. سه گیشه فروش بلیت نیز در ضلع جنوب شرقی این تالار و روبه‌روی درهای ورودی قرار دارد.
مجموعه تالار وحدت با داشتن چنین مختصاتی که به اختصار به آن اشاره شد در زمره ۱۰ مجموعه برتر در سطح جهان قرار دارد و در خاورمیانه کم نظیر است.
سالن‌های جانبی تالار وحدت جهت برگزاری نمایشگاه‌های هنری و اجراهای ویژه هنری دارای ظرفیتی قابل توجه‌اند.
مجموعه تالار وحدت از ابتدای تاسیس تاکنون همواره میزبان شاخص‌ترین برنامه‌های ملی و بین‌المللی هنری و شاهد حضور مشاهیر هنر ایران و جهان در عرصه‌های گوناگون موسیقی و نمایش بوده است.
از دیگر سو مجموعه تالار وحدت به عنوان مجلل‌ترین تالار کشور به منظور برپایی برنامه‌ها و افتتاحیه‌ها و اختتامیه‌های برنامه‌های گوناگون در کشور مورد استفاده قرار گرفته است.
