تالار فردوسی
تالار فردوسی رو به روی تالار وحدت (واقع در ضلع شمالی خیابان استاد شهریار) قرار دارد. محوطه تالار فردوسی فعلی در دوره پهلوی اول اسطبل شاهی بود، سپس به باشگاه پاس بدل شد و پس از آن در سالهای پیش از انقلاب کارگاه دکورسازی، جوشکاری و خیاطی نمایش ها و اپراها بود.
تالار فردوسی در سال ۱۳۸۲ در قلب کارگاه دکور سابق با ظرفیت ۱۴۵ تماشاگر ساخته شد. برای ساخت صحنه تالار فردوسی در ابتدا از داربست و اسکلت فلزی به صورت موقت استفاده شد و به مرور از سال ۱۳۸۳ بهسازی، بازسازی و تکمیل شد.
تالار فردوسی تنها برای اجرای یک گونه نمایش اپرای عروسکی به نام “ماریونِت“ یا عروسکهای نخی ۸۰ سانتی متری طراحی شده است . این تالار در بهمن ماه ۱۳۸۳ با اجرای نمایش « رستم و سهراب» به کارگردانی “استاد بهروز غریب پور“ افتتاح گردید. در سال ۱۳۹۲ دیوارهای کاذب، امکانات سخت افزاری صحنه با دهنه ۷ متر و ۲ دهنه بدون پایه و همچنین پل سوم برای حرکت عروسکها، وینچ های برقی و دستی بالا بر دکور در سقف پشت صحنه و آنتروپوز برای جایگاه تماشاگران و سیستم صدا به صورت دیجیتال و سالن انتظار با فضای نمایشگاهی و موزه ای توسط استاد بهروز غریب پور طراحی و ساخته شد.
تعداد ۹ اثر به کارگردانی بهروز غریب پور در این تالار اجرا شده که می توان به اپراهای رستم و سهراب، مکبث، حافظ، سعدی، خیام، لیلی مجنون، عشق(شیخ صنعان)، عاشورا، مولوی اشاره کرد.
امکانات صحنه تالار فردوسی
دهانه صحنه سالن فردوسی ۶ متر با عمق مفید ۵/۴ متر است. نمایش در صحنه فردوسی به شکل پانوراما قابل اجرا می باشد. عرض پشت صحنه ۱۲ متر است. زیر صحنه ای هم به همین عمق و عرض در بخش پایینی صحنه اصلی وجود دارد. این دو صحنه کنار هم امکان چیدن و بازی دهندگی دو صحنه را به طور هم زمان میسر می کند. در پشت صحنه ۳ پل وجود دارد که جایگاه عروسک بازی دهندگان است. بازی دهندگان بر روی پل ها از دو سو می توانند عروسکها را بازی دهند. همچنین ۶ تا ۸ بالابر برقی و همچنین بالابر دستی برای بالا بردن دکورهای صحنه و تغییر دکورها استفاده می‌شود. تالار فردوسی دارای چند پروژکتور ثابت و متحرک است که نورهای موضعی آن به صورت دستی هدایت می شوند. در جنب تالار، کارگاه ساخت عروسک، دوخت لباس عروسک و دکور وجود دارد که جهت تولید اپرا مورد استفاده قرار می گیرد.
موزه عروسکی فردوسی
در طبقه همکف بخش کوچکی از موزه عروسکی در ویترینهای دیواره سالن انتظار تماشاگران قرار گرفته است. یکی از ویترینها به عروسکهای خیمه شب بازی سالهای دور کشورمان اختصاص یافته است. تماشاگران در چند ثانیه با مقایسه عروسکهای اختصاص یافته به این ویترین با عروسکهای اپراهای عروسکی مدرن سیر تحول این گونه نمایشی را درک می کنند.
موزه عروسکی فردوسی روز جهانی تئاتر در ۷ فروردین ۱۳۹۶ افتتاح شد. بازدیدکنندگان از طریق فیلمهایی که از مانیتورهای تعبیه شده در یکی از دیواره های موزه پخش می شود با مراحل ساخت عروسک (شخصیت پردازی کاراکترهای نمایشی، قالب گیری، مراحل گریم صورت عروسک، ساخت اندام عروسک، طراحی و دوخت لباس) و طراحی صحنه و ساخت دکور این گونۀ نمایشی آشنا می شوند. تعدادی از مانیتورها فیلم خلاصه شده ای از اپراهای اجرا شده در سالهای اخیر را پخش می کند. در ویترین های موزه عروسکهای نخی و همچنین بخش کوچکی از دکور و آکساسوار صحنه اپراهای اجرا شده در تالار فردوسی به نمایش گذاشته شده است. عروسکهای نخی به نمایش گذاشته شده غالباً شخصیتهای اصلی اپراها بوده اند. عروسکها در طول سال به تناوب تعویض می شوند و جایگزین شخصیتهای دیگر نمایشهای اپرایی می شوند.
نکته قابل توجه این که عروسکهای اپرای رستم و سهراب ، بعنوان (اولین نمایش اپرای عروسکی کشور) در کشور اتریش ساخته شد ولی در سالهای بعد برای نمایش های تولید شده طراحی و ساخت عروسکهای این گونه نمایشی بومی سازی شده که در سالهای اخیر در ایران ساخته می شود. از ویژگیهای برجسته این عروسکها کیفیت عالی در جنس و خواص مواد سازنده آن است که با نمونه خارجی برابری می کند. از دیگر ویژگیهای عروسکها “وزنِ کم“ آنهاست. با توجه به اینکه برای بازی دهندگان سَبُک بودن عروسکها از اهمیت ویژه ای برخوردار است (بعضاً نمایش ها بیش از یک ساعت به طول می انجامد) این مؤلفه برای بازی دهندگان این گونه نمایشی اولویت ممتازی محسوب می شود.
